Eureka to szkoła podchodząca do nauki tak, jak zwolennicy ruchu "slow food" do jedzenia. Nie uczymy się na akord, nie urządzamy wyścigów. Czerpiemy z tradycji, z nowoczesności bierzemy tylko to, co sprawdzone. Nie gonimy za nowinkami. Liczyć uczymy na patyczkach, żołędziach i guzikach, czytamy z elementarza. Kiedy uczymy się o drzewach, idziemy do lasu zamiast oglądać prezentację multimedialną. Dajemy problemy do rozwiązania w miejsce gotowych odpowiedzi do zapamiętania. Poznajemy przez doświadczenie - nasza szkoła to rodzaj naukowego eksploratorium, które pozwala dzieciom samodzielnie poznawać świat. Jesteśmy jednak zawsze obok nich, służąc pomocą, wiedzą i doświadczeniem.
Wrażliwości na sztukę uczymy, uprawiając sztukę. Podchodzimy poważnie do nauki dobrych manier i zachowania. Czerpiemy przyjemność z rozmowy. Uważamy, że inność to różnorodność, piękno i wartość a nie wada. Nie uśredniamy. Uczymy dystansu do siebie. Cenimy poczucie humoru.
Bo dziecięca ciekawość i wrażliwość to dla nas sprawa zasadnicza.
Ucząc, wykorzystujemy elementy wielu różnych metod pedagogicznych, jedak najmocniej opieramy się na pięciu filarach:
Dziś najpełniej rozwija się w Niemczech, USA i Wielkiej Brytanii.
Zakłada ona, że nauka musi się wiązać z emocjami, przeżyciem, osobistym doświadczeniem. Że zamiast podawać dzieciom gotowe fakty do zapamiętania, skłania się je do podejmowania działania: robienia doświadczeń, eksperymentowania, czasem błądzenia i wyciągania wniosków z popełnianych błędów. Odnajdywania odpowiedzi, stawiania problemów. To nauka aktywna, wysadzająca dzieci z ławek, zmuszająca do zaangażowania. System pedagogiczny Hahna łączy twórczą edukację z wychowaniem. Szkoła ma wykorzystywać zainteresowania uczniów, ich hobby i pasje. Powinna wykraczać poza encyklopedyczny program. Oferować uczniom możliwości zdobywania przydatnych wiadomości i praktycznych umiejętności. Zadaniem wychowawcy jest pomoc wychowankowi w odkryciu swojego talentu. Duży nacisk kładzie więc na zajęcia aktywizujące (obozy, wycieczki itp.). Wychowanie zaś według tej filozofii to towarzyszenie dziecku i wspieranie jego rozwoju. Poszanowanie i kształtowanie samodzielności uczniów. Kładzenie nacisku na rozwój społeczny dzieci i budzenie w nich odpowiedzialności za innych członków grupy.
W dekalogu swojej szkoły Kurt Hahn zapisał:
Eureka, opierając się na tym podejściu pedagogicznym, jest więc szkołą, w której liczy się zaangażowanie dzieci w naukę, przeżywanie uczenia się jak przygody - zarówno w wymiarze fizycznym, jak i intelektualnym.
Jesteśmy rodzajem eksploratorium i bardziej niż do tradycyjnej szkoły bliżej nam do coraz popularniejszych centrów nauki, w których można wszystkiego samemu dotknąć i spróbować.
Zakłada uczenie matematyki przez działanie, doświadczenia związane z liczeniem, mierzeniem, ważeniem, operacjami przestrzennymi. Nie uczymy matematyki na papierze, ale szukamy jej wokół nas. Wykorzystujemy rozmaite preteksty, by się jej przyjrzeć: liczymy schody, wyszukujemy rytmy w przyrodzie, odnajdujemy ją w muzyce i malarstwie. Wyławiamy dzieci uzdolnione matematycznie i wspieramy ich talent. Nie pozwalamy dzieciom, które mają trudności, zostać z tyłu i znielubić matematykę.
Z naukowych badań wynika, że blisko 80 proc. dzieci w wieku przedszkolnym jest uzdolnionych matematycznie. Trudno się zresztą dziwić: matematyka to sposób rozumowania naszego mózgu, który uwielbia rytmy, powtarzalności, związki przyczynowo-skutkowe, logikę. "Temu, kto nie zna matematyki, trudno spostrzec głębokie piękno przyrody" - powiedział wybitny fizyk Richard Feynman.
Niestety, okazuje się, że talent matematyczny łatwo zaprzepaścić. Z badań prowadzonych przez psychologów wynika, że po pół roku nauki w tradycyjnej szkole blisko połowa uczniów przestaje manifestować uzdolnienia matematyczne. Do szóstej klasy tracimy większość tych uczniów.
A przecież matematyka jest wszędzie! Zaklęta w sztuce sprawia, że jedne obrazy uważamy za arcydzieła, inne za kicz. Że podoba nam się muzyka, czerpiemy przyjemność z tańca i zachwycamy się pięknem krajobrazu, zaś naszą niechęć budzi chaos i nieporządek. Dziecko uczy się mówić poprzez poznawanie rytmów i regularności zawartych w języku (a zatem i tu kryje się matematyka!).
My tylko wykorzystujemy te "matematyczne" cechy dziecięcego umysłu i sprawiamy, że uczenie się jest naturalne i przyjemne. Warto przecież pamiętać, że wielu wybitnych matematyków to także świetni humaniści (rzadko odwrotnie!). Dlatego uczymy się muzyki, gramy w szachy i tworzymy.
Czy jednak to oznacza, że do naszej szkoły mogą chodzić jedynie dzieci uzdolnione matematycznie? W żadnym razie! Zapraszamy wszystkich i obiecujemy - nikt nie będzie się nudził ani czuł się gorszy czy frustrował: zapewniamy indywidualne podejście do każdego ucznia (temu służy m.in. diagnoza uzdolnień dzieci przeprowadzana na początku roku szkolnego). Pomagamy rozwijać się wszystkim talentom i sprawiamy przy tym, że nawet najzagorzalszym humanistom matematyka nigdy nie będzie się jawiła jako szkolny koszmar. Co więcej – odkryją przyjemność uczenia się jej – a do tego nie trzeba wybitnych zdolności do przedmiotów ścisłych.
Eureka pracuje autorskim programem nauczania matematyki. Napisała go dla nas prof. Edyta Gruszczyk-Kolczyńska, która opiekuje się naukowo naszą szkołą. Nauczyciele są przeszkoleni w pracy jej metodą.